Bilindiği üzere Van'da yoğun bir İranlı nüfus olmasına rağmen İran Konsolosluğu Erzurum'da açılmıştır. Çifte vatandaşlığı olanlar ve İranlılar bu konuda dönem dönem ağır mağduriyetler yaşamaktadır. Geçen hafta Van-Bitlis yolunda İranlı Hosein HAFEZ'in geçirdiği trafik kazası sonucunda yaşamını yitirmesi nedeniyle cenazenin teslim alınması ve defin işlemleri yine bu nedenle gecikmiştir. İran konsolosluğunun ya tamamen Van'a taşınması veya Van'da başvuruların alınabildiği bir birimin kurulması gerekmektedir. Konu hakkında Dışişleri Bakanlığı'na sorduğumuz önergenin basına özgün hali ekte bilgilerinize sunulmuştur.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Aşağıdaki sorularımın Dışişleri Bakanı Hakan FİDAN tarafından Anayasanın 98’ inci ve TBMM İçtüzüğünün 96’ ncı ve 99’ uncu maddeleri gereğince yazılı olarak cevaplandırılmasını saygılarımla arz ederim.

Mahmut DİNDAR

Van Milletvekili

Van ilimiz İran’a en uzun sınırı olan ildir. Mevcut sınırın iki yakasında yaşayan halklarımızın akrabalık düzeyinde olan bağları, geçiş prosedürlerinin azaltılması sonucu daha da kuvvetli olacak ve toplumsal etkileşim artacaktır. Hem sınır kapısı geçişlerinde ve vize işlemlerinde hem de pasaport ve ilgili vatandaşlık işlemlerinde Van’a gelen İranlı yurttaşlara ve İran’a gitmek isteyen yurttaşlara gerekli kolaylıkların sağlanmasının önemli sosyo-ekonomik sonuçları ortaya çıkacaktır.

Öte yandan İran’a gidip gelen veya İran’dan gelen kişilerin vatandaşlık, pasaport, ikamet, çalışma izni, vize ve benzeri izin, ruhsat ve işlemleri için Erzurum’a gitmek zorunda kalması zaman kaybının ötesinde zorluklar barındırmaktadır. İran konsolosluğunun Van’da olmamasının olumsuz sonuçlarından bir tanesi de bu hafta yaşanmıştır. İranlı Hossein HAFEZ geçtiğimiz gün Van-Bitlis yolunda geçirdiği bir trafik kazası sonucunda yaşamını yitirmiştir. Ailesinin defin işlemleri için Erzurum’a gidip gelmesinden kaynaklı cenaze teslim ve defin işlemleri günlerce sürmüştür. Hem Türkiye hem İran yurttaşlarının Van’dan Erzurum’a ölüm, evlilik, pasaport ve diğer bazı işlemler sürecinde mağdur olduğu sıklıkla ifade edilmektedir. Erzurum’daki İran konsolosluğuna yapılan başvuruların çok büyük bir bölümünün Van’la ilgili olduğu bilinmektedir. Turizm ve ticaret amaçlı çalışmaların hızlandırılması ve İran’la etkileşimli nüfusun yoğunlukla Van ve çevresinde olması nedeniyle Van’da bir İran konsolosluğu veya işlemlerin yürütülebildiği bir temsilcilik açılmalıdır.

Bu bağlamda:

• 2015-2024 yılları arasında İran’dan Türkiye’ye kaç kişi giriş yapmıştır? Bu kişilerin geliş amaçlarına dair yapılmış bir araştırma var mıdır?
• 2015-2024 yılları arasında İran yurttaşı iken Türkiye yurttaşlığına geçen kişi sayısı kaçtır? Yurttaşlık edinme nedenlerine göre dağılımları nedir? Yurttaşlık edinenlerin kaçı Van’da gayrı menkul alımı yapmıştır?
• İran’dan gelen kişilerin turizm ve ticaret amaçlı vize, pasaport, pasavan vb. süreçlerinde hangi kolaylıklar sağlanmaktadır? Bu kolaylıklarda mütekabiliyet ilkesi işletilmekte midir?
• Van’dan Erzurum veya Trabzon’a konsolosluk işlemleri için gitmek durumunda kalan kişilerin yaşadıkları sorunlar üzerine bir araştırmanız var mı?
• Van’da bir İran konsolosluğu açılması için bir çalışma başlatacak mısınız?
• İranlıların Van’daki cenaze teslim ve defin işlemlerinde ve benzeri insani durumlarda ailelerin mağduriyet yaşamaması amacıyla Van’da bir birimin kurulması veya süreçle ilgili başvuru ve işleyişin online yapılması yönünde bir planlama yapılacak mıdır?