DAMLA MEDYA

*Şanlıurfa Milletvekili Dilan Kunt Ayan*, Urfa’nın Ceylanpınar ilçesindeki bir sınır karakolunda görevli askerlerin, Suriyeli oldukları belirtilen iki genci darp ettiğine dair görüntülerin basına yansımasının ardından, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’nın yanıtlaması istemiyle *Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne yazılı soru önergesi sundu*.

 Görüntülerde Ne Var?*
Sosyal medyada yayılan videolarda, asker Mirza Tekin ve diğer askerlerin, sınırı geçtiği iddia edilen iki Suriyeli genci fiziksel ve aşağılayıcı muameleye maruz bıraktığı görülüyor. Gençlerin işkenceye uğradığı ve alıkonulduğu iddiaları kamuoyunda büyük tepki yaratt

Milletvekili Ayan’ın Soruları:*
Milletvekili Ayan, önergesinde şu kritik soruları yöneltti:

- İşkenceye uğrayan kişilerin kimlikleri ve sağlık durumları nedir?
- Olayın gerçekleştiği karakol hangi idari yapıya bağlıdır?
- Son 5 yılda mültecilere yönelik kötü muamele ve geri itme şikâyetlerinin sayısı nedir?
- Türkiye’de mülteci haklarını denetleyen bağımsız bir mekanizma var mı?
- Uluslararası sözleşmelere uygun olarak sınır bölgelerinde hangi politikalar uygulanmaktadır?
- Kolluk kuvvetlerine insan hakları ve işkence yasağı konusunda eğitim veriliyor mu?
- Geri gönderme merkezlerinde yaşanan hak ihlalleri hakkında yıllık raporlama yapılıyor mu?

* Hukuki ve Uluslararası Boyut*
Türkiye, 1951 Cenevre Sözleşmesi’ne coğrafi sınırlama ile taraf olmuş durumda. Bu nedenle Avrupa dışından gelen mülteciler “geçici koruma” statüsüyle değerlendiriliyor. Ancak uluslararası hukuk, *non-refoulement (geri gönderme yasağı)* ilkesini mutlak bir hak olarak tanıyor.

Hak İhlalleri Raporları Ne Diyor?*
İnsan Hakları Derneği’nin 2021 yılı raporuna göre, Türkiye’de mültecilere yönelik kötü muamele, yasa dışı geri itme ve işkence iddiaları sistematik bir sorun haline gelmiş durumda⁽³⁾. Diyarbakır Barosu’nun 2025 tarihli raporu ise mültecilerin temel haklara erişimde ciddi engellerle karşılaştığını ortaya koyuyor.

--------
[1] Multeci Raporu - diyarbakirbarosu.org.tr (https://www.diyarbakirbarosu.org.tr/public/uploads/document/multeci-raporu-1752762446.pdf)
[2] T.C. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı - Mültecilerin Hukuki... (https://www.goc.gov.tr/multecilerin-hukuki-durumuna-iliskin-sozlesme)
[3] MÜLTECİLERE YÖNELİK HAK İHLALLERİ RAPORU- 2021 (https://www.ihd.org.tr/wp-content/uploads/2022/06/2021-Mu%CC%88lteci-Hak-I%CC%87hlalleri-Raporu.pdf)