DAMLA MEDYA

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, İstanbul'da yaptığı açıklamada, 2025 yılı başından bu yana Türkiye genelinde çıkan 1.089 orman yangınından 81'inin sadece sigara izmaritlerinin bilinçsizce atılması sonucu meydana geldiğini duyurdu.

Kayıp Büyük: 2.600 Futbol Sahası Büyüklüğünde Orman Yok Oldu
Bakan Yumaklı, bu yangınlarda toplam 1.823 hektar ormanlık alanın yok olduğunu belirtti. Bu, yaklaşık 2.600 futbol sahası büyüklüğünde bir alanın kül olması anlamına geliyor.

 “Orman yangınlarını çıkaran iklim şartları değil, insan faktörü. Bu acı gerçeğin hepimiz farkında olmalıyız.”
 Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı

Yangınların Nedenleri
- 81 yangın sigara izmaritinden
- 50 yangın piknik ateşinden
- Diğerleri: anız yakma, bahçe temizliği, tadilat sırasında çıkan kıvılcımlar gibi ihmaller.

 Bakanlıktan Vatandaşa Çağrı
Bakan Yumaklı, sosyal medya üzerinden de vatandaşlara seslenerek, ormanlara atılan her izmaritin potansiyel bir felaket olduğunu vurguladı. Yangınla mücadele ekiplerinin güçlü olduğunu belirten Yumaklı, “Ama neden olsun? Neden yeşil vatanı heba edelim?” diyerek toplumsal farkındalık çağrısı yaptı.

Bu tablo, küçük bir dikkatsizliğin nasıl büyük bir felakete dönüşebileceğini açıkça gösteriyor. Sence bu tür ihmallerin önüne geçmek için daha sert cezalar mı uygulanmalı, yoksa bilinçlendirme kampanyaları mı artırılmalı?

Sigara İzmaritleri Orman Yangınlarının Sessiz Tetikçisi

Sigara izmaritleri, Türkiye'de ve dünyada orman yangınlarının en sık rastlanan insan kaynaklı nedenlerinden biri. Küçük ve zararsız gibi görünen bu izmaritler, özellikle yaz aylarında kuruyan otlar ve yapraklarla dolu ormanlık alanlarda adeta birer kıvılcım bombası gibi çalışıyor.

 Neden Bu Kadar Tehlikeli?
- Yüksek sıcaklık: Yeni söndürülmemiş bir sigara izmariti 400–700°C sıcaklığa ulaşabilir. Bu sıcaklık, kuru otları ve yaprakları tutuşturmak için fazlasıyla yeterlidir.
- Kuraklık ve rüzgar: Özellikle yaz aylarında artan sıcaklık ve düşük nem, ormanları yanmaya hazır hale getirir. Rüzgar ise küçük bir kıvılcımı dakikalar içinde büyük bir yangına dönüştürebilir.
- Görünmez tehdit: Yol kenarına atılan izmaritler genellikle fark edilmez ve yangın başladığında çoktan yayılmış olur.

 Gerçek Olaylardan Örnekler
- Muğla/Milas (Haziran 2024): Yol kenarına atılan bir izmarit, 2 hektarlık kızılçam ormanını kül etti.
- İzmir/Çeşme (Temmuz 2024): Güvenlik kamerasına yansıyan görüntülerde bir kişinin izmarit attığı ve ardından yangının başladığı tespit edildi. Sorumlu kişi tutuklandı.
- İzmir genelinde: 2024 yazında çıkan 16 yangından birçoğunun nedeni sigara izmariti olarak belirlendi.

 Ne Yapmalı?
- Sigara içilen alanlarda kapalı izmarit kutuları kullanılmalı.
- Ormanlık alanlara yakın yerlerde sigara içilmesi yasaklanmalı.
- Bilinçlendirme kampanyaları artırılmalı: “Bir izmarit, binlerce canı yakar.”

Sigara izmaritinin bu kadar büyük bir tehdit oluşturması, aslında küçük bir dikkatsizliğin ne kadar büyük sonuçlar doğurabileceğini gösteriyor. Sence bu konuda daha etkili bir çözüm ne olabilir: caydırıcı cezalar mı, yoksa daha fazla eğitim ve farkındalık mı?

Sigara izmaritleri orman yangınlarının önemli bir nedeni olsa da, yangınların çıkmasına yol açan birçok başka faktör de vardır. Bu nedenler genel olarak doğal ve insan kaynaklı olmak üzere ikiye ayrılır:

 Doğal Nedenler
- Yıldırım düşmesi: Özellikle yaz aylarında kuru ormanlık alanlara düşen yıldırımlar yangın başlatabilir.
- Volkanik patlamalar: Türkiye'de nadir olsa da, lav ve sıcak gazlar orman yangınlarına yol açabilir.
- Kendiliğinden yanma: Aşırı sıcaklık ve düşük nem, kuru yaprak ve dalların kendiliğinden tutuşmasına neden olabilir.

 İnsan Kaynaklı Nedenler
- Kontrolsüz piknik ve kamp ateşleri: Söndürülmeden bırakılan ateşler rüzgarla büyüyebilir.
- Tarla temizleme ateşleri: Çiftçilerin anız veya bahçe temizliği için yaktığı ateşler ormanlara sıçrayabilir.
- Elektrik hatları: Ormanlık alanlardan geçen yüksek gerilim hatları, kısa devre sonucu kıvılcım çıkarabilir.
- Cam şişe ve atıklar: Güneş ışığını mercek gibi yansıtan cam parçaları kuru otları tutuşturabilir.
- Kasıtlı çıkarılan yangınlar: Arazi açmak, rant elde etmek veya sabotaj amacıyla bilinçli olarak çıkarılan yangınlar.
- Araç egzozları ve kıvılcımlar: Orman içinden geçen araçların sıcak egzozları kuru otları tutuşturabilir.

 İklim Krizi ve Kuraklık
- Yüksek sıcaklıklar ve düşük nem, ormanları daha yanıcı hale getiriyor.
- Kuraklık dönemleri, yangınların daha hızlı yayılmasına neden oluyor.
- Rüzgar, yangının yönünü ve hızını belirleyen en önemli faktörlerden biri.

Bu nedenlerin çoğu insan davranışlarıyla doğrudan ilişkili. Bu da demek oluyor ki, orman yangınlarının büyük bir kısmı önlenebilir. Sence bu konuda en etkili çözüm ne olurdu: daha sıkı denetimler mi, yoksa toplumsal bilinçlendirme mi?